ИМТИХАН - куркыныч ТҮГЕЛ

Язның соңгы ае чыгарылыш сыйныф укучылары өчен дул­кынландыргыч чор:соңгы кыңгырауга, язгы балга да күп калмый һәм, әлбәттә инде, йомгаклау имтиханнарына актив әзерлек бара. Без 2018 елда мәктәп тәмамлаучылар белән әңгәмә кордык, имти­ханнарга ничек әзерләнүләре, курку тойгысының булу- булмавы һәм аларның үз белемнәренә никадәр ышану­лары турында белдек.

- Әлеге вакытта мин үзем өчен төп имтиханга гына игътибар юнәлтергә һәм тапшырырга җыенган фәннәр буенча биремнәрне көн саен чишәргә тыры­шам. Шулай ук мәктәптә үткәрелгән курсларга йөрим. Хәзер исә күңелемдә кыш көне кичергән көчле курку тойгысы юк, шуңа күрә үземне имтиханнарга әзер дип исәплим. Курку, әлбәттә, бар, әмма үзеңне кулга алырга кирәк, шул чагында нәтиҗә дә яхшы булачак.

Мин уйлавымча, бердәм дәүләт имтиханнары системасында шулай да «плюслар» «минусларга» караганда күбрәк. Уңай яклары: илнең әйдәүче югары уку йортларына керү өчен берничә юнәлеш сайлау мөмкинлеге, имти­ханнарны «туган» мохиттә тапшыру, укытучыларның субъектив мөнәсәбәте булмавы. Тискәре яклары: белемнәрне бәяләү өчен контроль-тест системасы мөмкинлекләренең җитәрлек булмавы, гаять зур психологик йөкләнеш.

- Хәзер имтиханнарга бик актив әзерлек бара, материалны үзләштерүгә җитәрлек вакыт бүләргә тырышам. Рухи яктан әзермен, ләкин дулкын­лану тойгысы бар. Бердәм дәүләт имтиханнарында миңа нәрсә ошый соң дигәндә, безнең - чыгарылыш сыйныф укучыларының мөмкинлекләре артты. Әгәр имтиханнарны яхшы балларга тапшырасың икән, бюджет нигезендә укырга керергә була. Ә элек, күп нәрсә финанс хәлгә бәйле иде дип исәплим.

- Бүгенге көндә мин барлык имти­ханнар буенча әзер. Әлбәттә инде, төп басым рус теле һәм математикага ясала, ә икенче дәрәҗәдәге фәннәр, төгәлрәк әйткәндә, информатика белән җәмгыять белеме дә читтә калмый. Мин үз-үземә тулысынча ышанам һәм рухи яктан әзермен, чөнки болары без элек тапшырган гадәти имтиханнар гына түгел. Бәлки мин үз көчемә йөз про­центка ышанып та бетмимдер, ә менә имтиханнарны тапшыра алачакмын дип төгәл әйтә алам.

- Нигездә, имтиханнарга мин әзер. Биремнәр артык катлаулы түгел һәм яхшы билгегә яза алырмын, дип исәплим. Бераз хафалану бар. Шуңа да имтихан үзе якынлашкан саен, бу курку тойгысы көчәя барачак, дип уйлыйм.

Район мәгариф идарәсе началь­нигы урынбасары һәм Республи­ка яшьләр социаль-психологик һәм мәгълүмат-методик үзәге дәүләт бюд­жет учреждениесенең көнбатыш фи­лиалы мөдире дә үз теләкләрен һәм киңәшләрен җиткерде.

- Бүгенге көндә без имтиханнар үткәрүгә әзер инде. 1 февральгә база формалаштырылды: барлык чыгары­лыш сыйныф укучылары да үзләре тапшырырга теләгән фәннәр буенча имтиханнар сайлады. Мартта иң чын имтихандагы кебек барлык шартларны үтәп сынау имтиханнары үткәрелде: видеокүзәтү системасы, пропуск ре­жимы эшләде. Видеокамералар ту­рында дөрес мәгълүмат җиткерәсем килә, чөнки ул еш кына каты контроль ысулы буларак кабул ителә. Бу барлык балаларның да бер тигез мөмкинлекләре һәм шартлары, шулай ук объектив система булсын өчен эшләнелә. Әгәр бала яхшы укый, тырыша икән, ул үз балларын алачак. һәм шул ук вакытта бу 11- нче сыйныфны тәмамлаучы укучылар өчен югары уку йортларына керү про­цедурасын җиңеләйтә. Берничә ел элек провинциядән зур шәһәрләрдәге югары уку йортларына бик азлар гына керә ала иде. Ә хәзер чыгарылыш сыйныф укучылары үз балларын тигез шарт­ларда җыя. Кайчагында, имтиханнар вакытында, әти-әниләр укучыларның үзләренә караганда ныграк паникага бирелә һәм ул укучының эмоциональ халәтендә чагыла. Ата-аналарга өйдә тыныч, уңайлы мохит һәм сәламәт йокы булдыруларын телисе килә.

- Имтиханнарга әзерләнгәндә бирем­не башкарып чыга алмаячакмын, дип беркайчан да уйламагыз, ә киресенчә, хыялда гына үзегезгә җиңү күренешен сурәтләгез. Җавапларның барлык план­нарын кабатлау, иң авыр сорауларга янә бер тукталу өчен имтихан алдыннан бер көн калдырыгыз.

Күпләр имтиханга тулысынча әзерләнү өчен нибары бер төн җитми, дип исәпли. Бу дөрес түгел. Ул вакытка инде сез арыйсыз һәм үзегезне артык йончытырга ярамый. Киресенчә, кичтән әзерләнүне туктатыгыз, душ коеныгыз, саф һавада йөрегез. Сау-сәламәт, яхшы кәефтә булуыгызны тоеп, йокыгыз туеп тору өчен мөмкин кадәр озаграк йоклагыз.

Гөлчәчәк ГӘРӘЕВА язып алды.

Төп вакыт

Резерв көннәр 22 июнь - география, информатика һәм МКТ

ТДИ

Төп вакыт

25 һәм 26 май - чит телләр 29 май - урыс теле

2 июнь - физика, информатика һәм МКТ

июнь - тарих, химия, география, физика 9 июнь - җәмгыять белеме.

Резерв көннәр

25 июнь - тарих, химия, физика, география